Çocuk Diş Tedavisi

Çocuk Diş Tedavisi

Çocuk diş Tedavileri ve yapılan işlemler

1. Çocuk Diş Sağlığı Muayeneleri: Diş doktorları/ diş ve ağız sağlığını değerlendiren düzenli muayeneler gerçekleştirirler. Bu muayenelerde diş çürükleri, diş eti problemleri ve diğer ağız sağlığı sorunları kontrol edilir.

2. Erken Çocukluk Dönemi İçin Öneriler: Diş hekimleri, ebeveynlere ve bakıcılara, bebeklerin ve küçük çocukların ağız sağlığı konusunda önerilerde bulunurlar. Diş çıkarma, süt diş bakımı, biberon çürüğü önleme gibi konularda bilgi sağlarlar.

3. Çocuk Diş Hastalıklarının Tanı ve Tedavisi: Diş doktorları/ çocuklarda görülen diş çürükleri, diş eti hastalıkları, süt dişi problemleri ve diğer ağız sağlığı sorunlarını teşhis eder ve tedavi ederler.

4. Diş Çekimi ve Koruyucu Hizmetler: Süt dişi çekimi gibi prosedürlerin yanı sıra diş doktorları, çocukları gelecekteki diş sağlığı sorunlarına karşı korumak için koruyucu hizmetler de sunarlar. Bu hizmetler arasında fissür örtücü uygulamaları ve florür tedavileri yer alabilir.

5. Çocuklara Özel Tedavi Yöntemleri: Diş doktorları, çocuklara uygun tedavi yöntemleri uygularlar. Bu, çocukların rahat hissetmelerini sağlamak ve diş hekimine olan güvenlerini artırmak için çeşitli yöntemleri içerebilir.

6. Çocuklara Ağız Sağlığı Eğitimi: Diş doktorları, çocuklara ve ailelere ağız sağlığı hakkında eğitim verirler. Doğru diş fırçalama teknikleri, diş ipi kullanımı, sağlıklı beslenme alışkanlıkları gibi konularda bilinçlendirme yaparlar.

7. Özel İhtiyaçları Olan Çocuklarla Çalışma: Bazı diş doktorları özel ihtiyaçları olan çocuklarla çalışmaya odaklanır. Bu, otizm spektrum bozukluğu, down sendromu gibi durumları olan çocuklara uygun bakım sağlama konusunu içerir.

Diş doktorları, çocukların ağız sağlığına özel bir ilgi ile yaklaşan sağlık profesyonelleridir. Çocuklar için olumlu bir diş hekimliği deneyimi, sağlıklı ağız alışkanlıkları kazanmalarına ve gelecekteki ağız sağlıklarını sürdürmelerine yardımcı olabilir.

Çocuk Diş Tedavisi

Kütahya ilinde faaliyet gösteren diş kliniğimizde çocuk diş tedavileri, çocukların diş sağlığını korumak, geliştirmek ve tedavi etmek amacıyla uygulanan çeşitli yöntemleri içerir. Çocukların diş sağlığını ön planda tutmak, süt dişlerinin sağlıklı bir şekilde çıkmasını sağlamak ve ağız hijyen alışkanlıklarını kazandırmak önemlidir. İşte çocuk diş tedavileri hakkında genel bilgiler:

1. Süt Dişi Bakımı: Çocuk diş tedavisi, genellikle süt dişleriyle başlar. Süt dişleri, çocuğun beslenmesinde ve konuşmasında önemli rol oynar. Süt dişleri çürüdüğünde, diş çürüğü tedavileri, dolgular ve diş çekimi gibi prosedürler uygulanabilir.

2. Florür Uygulamaları: Çocuk diş hekimleri, florür uygulamalarını önerirler. Florür, diş minesini güçlendiren ve diş çürüklerini önleyen bir mineraldir. Florür uygulamaları genellikle düzenli diş muayeneleri sırasında yapılır.

3. Fissür Örtücü Uygulamaları: Süt dişlerinin çıkma döneminde, çocuk diş hekimleri fissür örtücü uygulamalarını önerirler. Fissür örtücü, diş yüzeyindeki girinti ve çıkıntılara uygulanan bir malzemedir ve bu bölgeleri çürük oluşumundan korur.

4. Çocuk Diş Çürüğü Tedavileri: Çocuklarda diş çürüğü gelişirse, çürük olan bölge temizlenir ve genellikle dolgu uygulaması yapılır. Çocuk diş hekimleri, çocuğun yaşına ve çürük durumuna bağlı olarak uygun tedavi yöntemlerini seçerler.

5. Diş Çekimi: Şiddetli diş çürükleri veya diş gelişim sorunları nedeniyle süt dişlerinin çekilmesi gerekebilir. Diş çekimi, ağrısız bir şekilde ve çocuğun rahat hissetmesini sağlayacak yöntemlerle gerçekleştirilir.

6. Ortodontik Değerlendirme: Çocukların diş gelişimi izlenir ve gerektiğinde ortodontik sorunlar erken dönemde tespit edilir. Erken çocukluk döneminde ortodontik tedavi gerekiyorsa, çocuk diş hekimleri uygun tedavi seçeneklerini değerlendirir.

7. Acil Durum Müdahaleleri: Çocuklarda diş yaralanmaları veya acil diş problemleri ortaya çıkabilir. Çocuk diş hekimleri, acil durum müdahaleleri konusunda eğitilidir ve çocuğun hızlı bir şekilde tedavi edilmesini sağlarlar.

8. Ağız Hijyen Alışkanlıkları Öğretimi: Çocuk diş hekimleri, çocuklara doğru diş fırçalama teknikleri, diş ipi kullanımı ve sağlıklı beslenme alışkanlıkları gibi ağız hijyenine yönelik önemli bilgileri öğretirler.

Çocuk diş tedavileri, çocuğun ağız sağlığını korumak, geliştirmek ve olası sorunları önlemek için kapsamlı bir yaklaşımı içerir. Bu tedavilerin düzenli olarak yapılması, çocukların sağlıklı diş alışkanlıkları kazanmalarına ve ilerleyen yaşlarda ağız sağlıklarını sürdürmelerine yardımcı olur.

Sakarya merkezde faaliyet gösteren Diş Kliniğimizde, çocuk diş tedavileri ile alakalı tüm tedaviler ilgili diş hekimleri tarafından titizlikle yapılmaktadır.

0-12 yaş arası çocuk diş hekimliği, çocuklarımızın dental fobilerini yenerek diş tedavilerinden korkmalarının önüne geçmek amacıyla özel çalışmalar ve eğitimler gerektiren özel bir branştır.

Çocuk hastalarımız için özel olarak düzenlenmiş kliniğimizde, onları neşeli bir ortamda ağırlıyor ve özel hediyelerle duygusal bağ kuruyoruz. Özel tvlerde isterse çizgi filmler, animasyonlar ve müzikler ile onları rahatlatıyoruz.

1. Diş Doktoru ile İlk Muayene

Bebeğimin ilk çocuk diş doktoru muayenesini ne zaman yaptırmalıyım?

Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organisation-WHO) ve Amerikan Pediatrik Diş Hekimleri Birliği ilk diş hekimi muayenesinin ilk diş çıktıktan sonra yapılmasını (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) önermektedir.

Bir yaş çocuk diş hekimine götürmem için çok erken değil mi?

Çocuk diş hekimlerinin (pediatrik) öncelikli görevi; çocuklarınızı diş çürüklerinden korumaktır. Erken yaşta yapılan bu ilk muayenede amaç; sizlere bebeğinizin dişlerinin çürümesini önlemek için neler yapmanız gerektiğini göstermek ve düzenli aralıklarla sizi kontrollere çağırarak diş sağlığını kontrol etmektir.

İlk çocuk diş hekimi muayenesinden önce dikkat etmemiz gerekenler nelerdir?

Tedavi öncesinde yapılmasından çok yapılmaması gerekenler daha büyük önem taşımaktadır.

Tedavi öncesinde çocuğunuza “korkma, hiç acımayacak” gibi cümleler kurmayın. Bu tür cümleler çocukların bilinçaltında acıyabileceği fikrini doğurabilir.

Çocuğunuza diş randevusundan sonra hediye ile ödüllendirmeyin. Ödüllendirme çocuğunuzun işlemi zor bir işlem olarak algılamasına neden olur.

Çocuğunuza geçmişteki diş hekimi koltuğundaki iyi veya kötü deneyimlerinizden bahsetmemeniz daha yararlı olacaktır.

Çocuğunuza; eğer doktora gitmezse dişlerinin daha çok çürüyeceği ve sonrasında iğne yapılıp çekilmek zorunda kalabileceği gibi korkutucu cümleler kurmayın. Çünkü tüm bu korkuttuğunuz işlemler bir gün çocuğunuzun gerek duyabileceği tedaviler olabilir.

Diş hekiminin dişlerine bakmaktan başka hiçbir şey yapmayacağı konusunda da çocuğunuza söz vermeyin. Bırakın çocuğunuz ve çocuk diş hekimi ilk randevu için yapılacaklara beraber karar versinler.

İlk çocuk diş hekimi ziyaret edildiğinde neler yapılabilir?

İlk diş muayenesinde çocuk diş doktorlarının amacı; ayna ve ışık yardımıyla çocukların tüm dişlerine bakılır, var olan sorunları ve tedavi alternatifleri ebeveyn ile paylaşılır. En önemli konulardan biri olan beslenme ve koruyucu uygulamalar hakkında anne ve baba bilgilendirilir. Diş doktorları ilk diş muayenesinde canı yanmayan hatta oynanan oyunlar sayesinde çocuğunuzu diş hekimine alıştırır. Diş doktorlarının bu yaklaşımı diş hekimi fobisini kırmasına yardımcı olur.

Çocuğumu tedavi seanslarına getirirken neler yapmalıyım?

Çocuğunuzu tedavi randevularına özellikle anne-baba olarak sizlerin getirmesini tercih ediyoruz. Çocuğunuzu tedavi randevusuna aksi söylenmediği sürece mutlaka tok getiriniz. Diş tedavilerini çok uyumlu olarak yaptıran çocuklar, yoruldukları ve sıkıldıkları zaman bir anda çok uyumsuz olabilirler. Bu durum, sonraki randevularını da olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle çocuklarınıza ve hekiminize daha çok işlem yapılması yönünde ısrar etmeyin. Çocuğunuz tedavi olurken ona “acıyor mu? yoruldun mu?” gibi motivasyonlarını bozabilecek sorular yöneltmeyin.

2. Flor Uygulaması

Fluor (veya fluorid, fluorür) diş çürüklerini önleyici etkisinin bilimsel çalışmalarla kanıtlanmış olduğu bir elementtir.

Piyasadaki diş macunları ve ağız gargaraları belirli oranlarda fluor içermeleri nedeniyle günlük ağız ve diş bakım uygulamalarının önemli bir parçasını oluşturmaktadır. Diş hekimliğinde ise jel, köpük ve cila şeklinde üretilmiş fluorli ürünler doğrudan dişler üzerine sürülerek (yerel ya da topikal olarak) uygulanır.

Fluor neden dişler için gereklidir?

Fluor, diş çürüklerinin oluşumunu engellemesi nedeniyle önemlidir. Diş çürükleri, diş minesi adı verilen en dış tabakanın, çürük yapıcı bakterilerin ürettiği asit tarafından erimesiyle başlar ve ilerler. Çocuklarda yeni süren genç dişlerin minelerinin olgunlaşması için belirli bir zamana ihtiyaç vardır ve genç dişler bu zaman içinde çürüğe daha yatkındır. Fluor, diş minesinin yapısına katılarak mineyi olgunlaştırır, çürük yapıcı bakterilere ve bu bakterilerin ürettiği asitlerin neden olduğu zararlara karşı korur. Bunların yanında fluor, yeni başlayan beyaz nokta çürüklerinin ilerlemesini de engeller.

Fluor uygulamaları kaç çeşittir?

Fluor uygulamaları sistemik ve yerel (topikal) olmak üzere ikiye ayrılır. Geçmiş yıllarda yapılan araştırmalarda içme suları, sofra tuzu ve süt, fluorlenmiş ve bu şekilde sistemik olarak vücuda alınan fluorin dişler üzerinde koruyucu etkisi olduğu söylenmiştir.

Ancak günümüzde fluorin diş macunu, jel, cila, köpük gibi ajanlarla yerel olarak, yani yutulmadan, doğrudan dişler üzerine uygulanmasının çok daha etkili olduğu bildirilmiştir.

Fluor uygulamaları güvenli midir?

Türk Pedodonti Derneği (TPD) ve Türk Diş Hekimleri Birliği (TDB) Eğitim Komisyonu’nun 2016 yılında yayımladığı “Fluor Durum Raporu”nda çürük önlemek için kullanılan fluor kaynaklarının toksik dozda fluor içermediği, dolayısıyla güven verici olduğu bildirilmiştir.

Diş hekimlerinin önerdiği uygun miktarlarda kullanılan fluor insan sağlığı üzerine hiçbir yan etki oluşturmamaktadır.

Çocukların ağız-diş sağlığında fluor nasıl uygulanmalıdır?

İstemsiz olarak yutulabilme riski nedeniyle 0-3 yaş arası çocuklarda günlük kullanım için fluor içermeyen macunlar önerilmektedir. Ancak bütün süt dişlerinin tamamlandığı 3 yaştan itibaren diş hekimi kontrollerinde yapılacak yerel fluor uygulamaları ile çocuklarda diş minesinin güçlenmesi ve çürükten korunma sağlanmaktadır.

Çocuklarda yaş grubuna uygun diş macunu kullanımı

4-7 yaş arasında 500 ppm fluor içeren diş macununun diş fırçasına pirinç tanesi kadar sürülerek günde 2 kez,

8-12 yaş arasında 900 ppm fluor içeren diş macununun, diş fırçasına yarım bezelye büyüklüğünde uygulanarak günde 2 kez,

12 yaş ve sonrasında 1450 ppm fluor (yetişkin dozu) içeren diş macununun diş fırçasına bezelye büyüklüğünde uygulanarak günde 2 kez kullanımı önerilir.

Fırçalamadan önce diş fırçası su ile ıslatılmamalıdır ve fırçalama bittikten sonra ağız suyla çalkalanmadan tükürülmelidir.

Çocuklarda yerel fluor uygulaması nasıl yapılır?

Fluor uygulamasından önce dişlerin bütün yüzeyleri polisaj adı verilen işlemle (özel mekanik bir fırça ve pat ile) temizlenmekte ve diş plağı uzaklaştırılmaktadır. Ardından fluor içeren bir cila dişler üzerine fırça yardımıyla sürülmektedir. Hastaya uygulama sonrası en az 30 dakika boyunca hiçbir şey yiyip içmemesi, ağzını çalkalamaması gerektiği söylenmelidir.

Çocuklarda fluor uygulaması hangi sıklıkta yapılır?

Fluorin diş çürüklerine karşı koruyucu etkisini gösterebilmesi için günlük olarak düşük dozda, periyodik aralıklarla da yüksek dozda uygulanmasına ihtiyaç vardır. Diş macunları düşük dozda fluor içermektedir ve her gün kullanıldığında etki gösterir. Diğer taraftan yüksek dozda fluor içeren ajanların (jel, köpük, cila vb.) uygulanma sıklığı ve şekli kişiye özgüdür. Diş hekimi muayenesi sırasında hastanın çürük risk grubu belirlenir ve yerel fluor uygulama sıklığı bu gruba göre 3,4 veya 6 ayda bir olarak değişebilir.

Çocuğuma okulda fluor uygulanmasına izin vermeli miyim?

Her tedavinin olması gerektiği gibi, fluor uygulaması da kişiye özeldir ve ihtiyaç duyulduğu zaman, en uygun koşullarda uzmanları tarafından gerçekleştirilmelidir. Yerel fluor uygulaması oldukça basit ve kısa süreli olsa da fazla fluorin yutulmasının engellenmesi için klinikte tükürük emici gibi özel sistemler bulunmaktadır. Bu nedenle çocuklarda yerel fluor uygulamalarının çocuk diş hekimi tarafından klinikte yapılması sağlık açısından en uygunudur.

3. Fissür Örtücü

Fissür örtücü uygulaması azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerinin girinti ve oluklarının akışkan bir dolgu maddesi ile örtüldüğü koruyucu bir diş tedavisidir.

Fissür örtücü (diş aşısı) uygulamasının amacı nedir?

Fissür örtücü uygulamasının amacı azı dişlerinin çürüğe elverişli girinti ve oluklarında besin birikimini önlemek, bu yüzeyleri daha kolay fırçalanır hale getirmek ve çürük riskini minimuma indirmektir.

Fissür örtücü (diş aşısı) hangi dişlere yapılır?

Sadece azı dişlerinin çiğneyici yüzeylerine çocuk diş hekimi tarafından yapılır.

Fissür örtücü (diş aşısı) düşerse ne olur?

Fissür örtücüler zaman içinde çiğneme basınçlarının altında kırılabilir ve bir miktarı düşebilir. Bu durumda yenilemek biz diş doktorlarının sorumluluğu altındadır.

Fissür örtücü (diş aşısı) fluor gibi tekrarlanan bir uygulama mıdır?

Hayır. Bir azı dişine bir kez yapılır. Zaman içinde minik kayıplar olursa rutin kontrollerde tamamlanabilir.

Fissür örtücünün (diş aşısı) dişe bir zararı ya da yan etkisi var mıdır?

Hayır hiçbir zararı ya da yan etkisi yoktur.

Bu yüzeyler örtüldüğünde bir yükseklik hissi oluşmaz mı?

Fissür örtücüler sadece anatomik olukları doldurduğu ve yüzeyde çok milimetrik bir yer kapladığı için bir yükseklik hissedilmez.

Fissür örtücü (diş aşısı) mü yoksa fluor mu daha önemli?

İkisi de farklı yönlerden çürükten korunmamıza yardım eden ve birbirini tamamlayan koruyucu uygulamalardır. Biri için daha önemli demek oldukça zor.

Tüm çocuklara fissür örtücü (diş aşısı) yapılmalı mı?

Evet. Çürük risk bölgeleri olarak gördüğümüz fissürlerin örtülerek çürük oluşumunun önlenmesi, diş sağlığının şansa bırakmamak açısından önemli.

Fissür örtücü (diş aşısı) pahalı bir uygulama mıdır?

Bir dolguya göre daha ekonomiktir. Dolguya neden olacak bir çürükten kaçınmanıza yardımcı olur.

Fissür örtücü (diş aşısı) kolay bir işlem midir?

Fissür örtücülerin yapımı oldukça kolaydır. Fissür örtücü yapımı çocuğun hekimi ile uyumuna bağlı olarak 3-5 dakikada yapılır.

Fissür örtücü (diş aşısı) yapılmazsa ne olur?

Fissür örtücü uygulaması yapılmazsa çocuğunuzun azı dişlerindeki çürük oluşmaya elverişli yüzeyler koruma altına alınmamış olur. Böylece ağızda en uzun süreyi geçiren süt dişleri olan azı dişleri çürük tehdidi altında kalır.

4. Süt Dişi Sorunları

İlk süt dişleri 6.ayda sürmeye başlar. Bu süreç bebekten bebeğe değişebilir (3 aylıktan 12 aylığa kadar değişiklik gösterebilir.). Süt dişlerinin çıkması 2,5-3 yaşlarında tamamlanır. Alt ve üst çenede 10’ar adet olmak üzere toplamda 20 adet süt dişi vardır. 6 yaşında karışık dişlenme dönemi başlar. 5- 5,5 yaşlarında alt keserlerin sallanmasıyla değişim süreci başlar. ilk sallanıp düşen bu ön dişler sebebiyle anne babalar diğer süt dişlerinin de birkaç ay ya da yıla kalmadan değişeceğini düşünür. Fakat süt azı dişlerinin değişme yaşı ortalama 10-11 yaş civarındadır. Süt dişlerinin dökülme yaşı çocuktan çocuğa değişebilmektedir.

Doktora ne zaman götürülmesi gerekir?

İlk diş muayenesi ilk diş çıkmasından sonraki 6 ay içerisinde yapılmalıdır. İlk diş muayenesi önemlidir çünkü ailelere bebeğin beslenme şekli, dişlerin nasıl temizlenmesi gerektiği anlatılır. Yanlış beslenme alışkanlıkları sonucu ve süt dişleri nasıl olsa değişeceği düşüncesi ile erken çocukluk çağı çürükleri (biberon çürükleri) oluşmaktadır. İlk muayeneden sonraki düzenli kontrollerle bunların önüne geçilebilmektedir.

Süt dişleri çürükleri

Süt dişlerinde çürük açısından pek çok risk faktörü vardır.

Gece beslenmesi: Emzirme ile başlayan sürecin 18 aydan sonrada özellikle gece devam etmesi süt dişleri için en büyük risktir. Anne sütü birçok açıdan koruyucu özellik taşımasına rağmen süt dişlerinin çıkmasıyla beraber gece verilen anne sütü erken çocukluk çağı çürüklerinin oluşmasına neden olmaktadır. Çünkü gündüz gerçekleşen ve diş yüzeylerini temizleyen tükürük akışı gece azalmakta dolayısıyla anne sütünün uzun süre diş yüzeyinde kalmasına sebep olmaktadır. Bunun sonucunda süt dişlerinde tebeşirimsi beyaz görüntüyle başlayan ve kırılmalarla devam eden erken çürükler oluşur.

Fırçalamanın çocuğa bırakılması: Motor fonksiyon kabiliyetinin 8-9 yaşlarında oturduğu düşünülürse çocuğun kendi dişlerini temizleyebilmesi mümkün değildir. Kendi başına diş fırçalama kriteri olarak ayakkabı bağlayabilme, kendi saçını temizleyebilme alınabilir. Özellikle gece yatmadan ebeveyn tarafından yapılacak fırçalama önemlidir. Sabahları kendi yapması için fırsat verilebilir.,

Fırçalama bitirildikten sonra yatmadan süt içirilmesi: Alerjik astım vb sebeplerle kullanılan ağız inhalatörleri: ağızdan uygulanan bu tarz ilaçlar belli oranlarda şeker içerdiğinden çürük oluşmaması için ağız mutlaka suyla çalkanmalıdır.

Abur cubur miktarının ve sıklığının çokluğu ve niteliği: Gofret yerine saf çikolata verilmesi, sakız çiğnetilerek ağızda tükürük akışının sağlanması ile azıların çürümesi azaltılabilir. Atıştırmalık olarak kuruyemiş, kuru meyve tercih edilebilir. Atıştırma sıklığı azaltılabilir.

Çürük olunca ne yapmak gerekir?

Diş çürüğü çocuklarda en sık görülen ağız içi rahatsızlığından biridir. Süt dişlerindeki çürükler önlenebilir ve geri dönüşümü olan enfeksiyonlardır. Ancak tedavi edilmediğinde ağrı, apse, yetersiz beslenme, azalmış büyüme ve gelişme, konuşma bozuklukları, erken diş kaybı ve maalesef bazı yaşıtları tarafından sosyal dışlanmayla sonuçlanabilmektedir. Bu nedenle önlenebilir bir hastalık olan diş çürükleriyle mücadelede koruyu uygulamalar önem kazanmaktadır.

Bakımı nasıl yapılır?

• İlk diş çıktıktan sonra ebeveynler fırçalamaya başlamalıdır. Çocukların henüz el becerileri yeterli olmadığı için etkili bir fırçalama yapamazlar. Anne baba en az 6-7 yaşına kadar çocukların dişlerini fırçalamalı, sonraki yaşlarda da çocukları fırçalarken izlemelidir.
• Dişler kahvaltıdan sonra ve yatmadan önce, günde 2 kere fırçalanmalıdır.
• Diş hekiminin çocuğun yaş ve ihtiyacına göre belirlediği bir fırça ve macun ile Çocukların yaşına ve özel ihtiyaçlarına göre diş hekiminin belirlediği Uygun boyutta fırça ve fluoridli diş macunu kullanılmalı

Süt dişleri düşmezse ne olur?

Süt dişleri düşmezse sebebi araştırılmalıdır. Eğer tüm dişleri ilgilendiren bir sürme bozukluğu varsa genetik faktörler etkili olabilir ya da hipotiroid, raşitizm gibi bir durum sebebiyle olabilir. Altta sürekli diş germi yoksa diş sürme hareketi olmadığı için süt dişi uzun yıllar ağızda kalabilir. Bazen altta sürekli diş germi bulunduğu halde herhangi bir nedenle retansiyon gösteren ankiloz süt dişleri bulunmaktadır. böyle dişler gelişim duraklaması sonucu okluzal planın aşağısında kalır.

5. Ne Zaman Tedavi?

Hiçbir sorun gözükmeyen çocuklarınızı bile 6-7 yaşları arasında mutlaka ortodontiste götürün. Bu fark etmediğiniz veya sonradan oluşabilecek sorunların tespiti için çok önemlidir.

Bunun dışında;

• Ağızdan nefes alan veya geniz eti problemi olan

• Uzun süre emzik kullanan

• Parmak emme alışkanlığı olan

• Dudak-damak yarığı olan

• Kalıcı dişlerinde eksikliği olan veya çenesine sert bir darbe almış olan

• Ailesinde genetik olarak alt veya üst çenesi çok ileride/önde olan

• Herhangi bir nedenden ötürü erken süt dişi çekimi yapılan

• Dişlerde çapraşıklık olduğu düşünülen her çocuk mutlaka ortodonti uzmanına muayene olmalıdır.

6. Hangi Yaşta Tedavi?

Ortodontik problemler dişsel (çapraşıklık, yatık dişler, aralık dişler, dönük dişler vs) ve iskeletsel (üst çenenin veya alt çenenin önde olması, ön açık kapanış gibi) olarak ikiye ayrılır.

Kişilerde sadece dişsel veya iskeletsel problemler tek başına görülebildiği gibi ikisi birlikte de görülebilir. Dişsel problemlerin tedavisinde (iskeletsel problem olmadan) yaş sınırlaması yoktur. Yani birey 65 yaşında olsa dahi ağızda sağlıklı kemik ve yeterli miktarda diş varsa ortodontik tedavi yapılabilir.

İskeletsel problemlerin tedavisinde ise yaş önemli bir kriterdir. Örnek vermek gerekirse; büyüme gelişme çağında (11-15 yaş) ve alt çenesi geride olan bir çocuğun alt çenesi ortodontik aygıtlarla ileri alınabilir. Bu tedavi, çocuğun iskeletsel büyüme potansiyeli kullanılarak yapılır. Erkeklerde büyüme gelişim 17, kızlarda ise bu 16 yaş civarında sona erer. İskeletsel problemlerin tedavisi için en uygun dönem iskelet sisteminin hızla geliştiği 10-15 yaşlar arasıdır. Bu dönemde iskeletsel tedaviler ortodontistler tarafından kolayca tedavi edilebilir.

Büyüme gelişimin sona erdiği yaşlarda ise bu tedavi ancak plastik cerrahlar ve ortodontistlerin yürüteceği kombine bir tedavi ile yapılabilir. Bu tedavi tabii ki çok daha uzun ve zahmetli bir tedavidir.

Özetlemek gerekirse; ortodontik tedavi her yaşta yapılabilir. Yaş, tedavi planını değiştiren bir faktördür. Her yaşta düzgün dişlere sahip olabilirsiniz.

7. Çürük

Ağız içerisinde doğal olarak bulunan bakteriler vardır. Beslenme ile birlikte dişler üzerinde plak birikir ve bakteriler için uygun bir yaşam alanı oluşur. Yararlı bakteriler azalırken, diş çürüğü oluşturan bakterilerin miktarı artar. Tükürüğün yapısının değişmesiyle birlikte ilk olarak diş minesinde çürüme başlar.

Diş çürüğü= Bakteri × karbohidrat (şeker) × konak faktörü (dişin yapısı) × zaman

Bu formülü bozmanın en kolay yolu düzenli diş fırçalama alışkanlığının oturtulmasıdır.

Çocuğumun dişleri çok hızlı bir şekilde çürüyor. Bunun nedeni nedir?

Süt dişlerinin yapısı daimi dişlere göre farklılık gösterir. Diş çürükleri süt dişlerinde çok daha kolay ve hızlı ilerler. Çürük oluşumunda dişin yapısı ve genetiğin her ne kadar etkisi olsa da en önemli faktör beslenme şekli ve diş fırçalama sıklığıdır.

Ne yapmalıyım?

Şeker oranı yüksek, hazır gıdaları hayatımızdan uzaklaştırmalıyız. Bu hem çocuğun ağız-diş sağlığı için hem de genel sağlığı için çok önemlidir. Her beslenme sonrasında dişler fırçalanmalı, fırçalamanın mümkün olmadığı durumlarda ağız su ile çalkalanmalıdır. 7 yaşına kadar çocuğun ağız ve diş fırçalama görevi ebeveynlere aittir. Dişler günde en az 2 kez ikişer dakika fırçalanmalıdır.

Diş fırçalamaya ne zaman başlamalıyım?

Çocuklarda diş fırçalamaya ilk süt dişinin sürmesiyle birlikte başlanmalıdır. Diş yüzeyleri her beslenmeden sonra temiz bir tülbent, gazlı bez, parmak fırçası ya da küçük başlıklı diş fırçaları ile temizlenmelidir.

Anne sütü çocuğumun dişlerini çürütür mü?

Anne sütü çocuğun bağışıklık sistemi ve genel sağlığı için çok önemlidir. İçerisinde besleyici birçok öğe barındırır. Bunun yanı sıra anne sütünün içerisinde yüksek oranda şeker bulunur. Bu oran inek sütünün içerisindeki orandan daha yüksektir. Süt besleyici olmasının yanında karyojenik (çürük yapıcı) bir besindir. Dişlerin üzerine yapışır ve dişin çürümesini tetikler. Bunu engellemek için her beslenme sonrası çocuğa su içirmek ve bunun sonrasında diş yüzeylerini fırçalamak/temizlemek gereklidir.

Süt dişleri için en tehlikeli alışkanlıklardan biri gece anne sütü/biberon ile uyuma alışkanlığıdır. Tükürük, koruyucu özelliği yüksek bir maddedir. Gece uyku esnasında tükürük akış hızı azalır. Tükürüğün azalmasıyla birlikte çürümeye daha elverişli bir ortam oluşur.

Çocuğumun ilk diş hekimi ziyareti ne zaman olmalıdır?

İlk diş hekimi ziyareti en geç 1 yaşında olmalıdır. Çocuk diş hekimi dişlerin gelişimi, yapılabilecek koruyucu yöntemler konusunda bilgiler verir. Diş fırçası ve macun seçiminde yol gösterir. Rutin kontroller önemlidir. Kontrollerde çürükler erken dönemde fark edilir, ilerlemeden tedavi edilir. Kontroller ile beraber çocuğun diş hekimine adaptasyonu hızlanır, korku ve anksiyetesi azalır.